امروز دیسک کمر به یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در بین افراد مختلف تبدیل شده است. فیزیوتراپی و درمان دیسک کمر را می‌توان کم تهاجمی‌ترین روش درمان این بیماری دانست. مزیت مهم فیزیوتراپی دیسک کمر نسبت به روش‌های همچون جراحی دیسک کمر، عوارض کمتر آن است. انجام جراحی برای درمان دیسک کمر ممکن است عوارض مانند عفونت و قطع رشته‌های نخاع در حین عمل جراحی را در پی داشته باشد. همچنین طی کردن دوره نقاهت بعد از عمل جراحی دیسک کمر نیز برای بیمار مشکلاتی را به همراه خواهد داشت. به همین دلیل فیزیوتراپی دیسک کمر بهترین روش درمانی است که به بیماران دچار دیسک کمر نه چندان حاد توصیه می‌شود. در این نوشتار به معرفی این روش درمانی و ویژگی‌های آن خواهیم پرداخت.
دیسک کمر چیست؟
ستون مهره‌ای که از نخاع ما محافظت میکند از 33 استخوان مهره تشکیل شده است. 24 مهره بالایی توسط 23 دیسک بین مهره‌ای از یکدیگر جدا می‌شوند. این دیسک ها استخوان های مهره را بالشتک می‌کنند و به عنوان ضربه گیر عمل می‌نمایند. آن‌ها همچنین رباط‌هایی هستند که مهره‌های ستون فقرات را در کنار هم نگه می‌دارند. دیسک‌های بین مهره‌ای مفاصلی هستند که از غضروف ساخته شده‌اند و امکان تحرک جزئی در ستون فقرات را فراهم می‌کنند.
در واقع دیسک‌ها مانند واشرهای بین مهره‌ای در کمر هستند و هدف آن‌ها کاهش فشار بین مهره‌ای در زمان تحرک است. وارد کردن فشار بیش از حد با انجام برخی حرکات و بلند کردن اجسام سنگین به دیسک‌ها موجب بیرون زدگی آن‌ها می‌شود. به این حالت اصطلاحا بیماری یا اختلال دیسک کمر می‌گویند.
برخی از حرکات فشار بیش از حد به دیسک ها وارد دیسک‌های بیرون زده در این حالت به سمت کانال نخاع و یا یه سمت ریشه های عصب متمایل می‌شوند.حرکت کردن دیسک به سمت ریشه‌های عصب موجب احساس درد در بیمار می‌گردد. فیزیوتراپی دیسک کمر و درمان دیسک کمر در کاهش و از بین بردن این علائم تاثیر به سزایی دارد.
علل ایجاد دیسک کمر
بیرون زدگی دیسک کمر به علت‌های مختلفی اتفاق می‌افتد. از نظر پزشکان شایع‌ترین علل بیرون زدگی دیسک کمر عبارتند از:
- کهولت سن: بیرون زدگی دیسک کمر در میان افراد جوان کمتر اتفاق می‌افتد. با افزایش سن پوسته بیرونی دیسک‌ها رو به انحطاط رفته و قدرت خود را از دست می‌دهد. همین عامل احتمال بیرون زدگی دیسک‌ها را افزایش خواهد داد.
- عوامل ژنتیکی: عوامل ژنتیکی نیز در بیرون زدگی دیسک کمر بی‌تاثیر نیستند. امکان ابتلای افرادی که فردی یا افرادی از خانواده آن‌ها مبتلا به دیسک کمر هستند بیشتر است.
- سبک زندگی: آخرین و مهم‌ترین عامل ایجاد دیسک کمر، سبک زندگی و نحوه تحرک روزانه فرد است. افرادی که ورزش‌های سنگین مانند وزنه برداری انجام می‌دهند و یا دچار آسیب‌هایی همچون پیج خوردگی و ضربه به کمر می‌شوند در معرض ابتلا به دیسک کمر قرار خواهند داشت.
فیزیوتراپی درمان دیسک کمر فارغ از علل ایجاد این بیماری نقش درمانی خود در بدن بیمار را ایفا خواهد کرد.
علائم و روش تشخیص ابتلا به دیسک کمر
مهم‌ترین علامت بیرون زدگی دیسک کمر، احساس درد در این ناحیه است. این درد بسته به میزان بیرون زدگی دیسک ممکن است خفیف یا شدید باشد. درد ایجاد شده در ناحیه کمر اغلب با نشستن به مدت طولانی و یا در هنگام عطسه یا سرفه تشدید می‌شود. در مواردی که بیرون زدگی دیسک خفیف باشد درد با استراحت بهبود خواهد یافت.
در مواردی که بیرون زدگی دیسک شدت بیشتری داشته باشد احساس درد تا ساق پا و حتی انگلشتان پا نیز خواهد رسید. علائم دیگری همچون بی حسی، خواب رفتگی و سوزش در قسمت داخلی کشاله ران و زانو نیز ممکن است نشان دهنده بیرون زدگی دیسک کمر باشند. تشخیص دیسک کمر به عهده پزشک متخصص ارتوپدی است. پزشک در مرحله تشخیص با انجام تست‌هایی همچون خم کردن گردن و بالا بردن پا و همچنین با ضربه زدن به نواحی دردناک و سنجش میزان حساسیت دیسک و اعصاب شرایط بیمار را مورد سنجش قرار می‌دهد.
ممکن است پزشک متخصص برای اطمینان از تشخیص خود سی تی اسکن، دیسکوگرام یا نوار عضله تجویز کند. پس از تشخیص قطعی بیرون زدگی و در صورت حاد نبودن شرایط بیمار، پزشکان اقدام به تجویز فیزیوتراپی دیسک کمر می‌نمایند. مهم‌ترین وظیفه بیمار در این مرحله انجام دستورات پزشک و یافتن مرکز فیزیوتراپی معتبر و طی کردن مراحل درمان است.
نقش فیزیوتراپی در درمان دیسک کمر
همانطور که گفته شد بیرون زدن دیسک‌ها باعث حرکت آن‌ها به سمت عصب‌ها و تحریک آن‌ها می‌شود. انجام فیزیوتراپی دیسک کمر میزان فشار بر اعصاب را به حداقل رسانده و درد را از بین می‌برد. مزیت دیگر انجام فیزیوتراپی کمر افزایش دامنه حرکتی بیمار است. بیماران مبتلا به دیسک کمر به علت احساس درد در کمر در انجام بسیاری از حرکات دچار محدودیت می‌شوند. نقش فیزیوتراپی دیسک کمر، افزایش انعطاف پذیری بدن این افراد و بهبود دامنه حرکتی آن‌هاست. همچنین پیاده سازی تکنیک‌های فیزیوتراپی برای بهبود مفاصل خشک شده در اثر بی تحرکی و انقباض عضلات بسیار موثر است.
تکنیک‌های فیزیوتراپی در درمان دیسک کمر
در این بخش از نوشتار به معرفی تکنیک‌های فیزیوتراپی درمان دیسک کمر می‌پردازیم:
- ماساژ درمانی: ماساژ درمانی یکی از موثرترین تکنیک‌های درمان دیسک کمر است. تکنیک ماساژ باعث بهبود درد، ریلکس شدن عضلات کمر و از بین رفتن انقباض عضلات می‌شود. جالب است بدانید که در بدن انسان در هنگام ماساژ به شکل طبیعی مواد شیمیایی سروتونین و اندورفین ترشح می‌شود که خاصیت ضد درد دارند.
- سوزن خشک: درای نیدلینگ یا تکنیک سوزن خشک دیگر تکنیک در فیزیوتراپی دیسک کمر است. تکنیک درای نیدلینگ باعث ترشح هورمون‌های تسکین درد شده و از این طریق علائم بیرون زدگی دیسک کمر را کاهش می‌دهد. روش درای نیدلینگ بسیار موثر است و در مواردی می‌تواند نیاز بیماران به جراحی دیسک کمر را بر طرف کند.
- لیزر درمانی: لیزر درمانی از جمله تکنیک‌های فیزیوتراپی است که حتی برای درمان بیرون زدگی دیسک کمر شدید نیز موثر است. لیزر درمانی با نفوذ به درون بافت‌ها و سلول‌ها فرایند ترمیم آن‌ها را تسریع نموده و باعث از بین رفتن علائم بیرون زدگی دیسک می‌شود.
- تکنیک‌های دستی: تکنیک‌های دستی روش‌های درمانی هستند که توسط دستان فیزیوتراپیست و با هدف کاهش التهاب و مشکلات تاندون‌ها، عضلات، رباط ها و مفاصل بر بدن بیمار اعمال می‌شوند. تکنیک‌های دستی در افزایش دامنه حرکتی بیماران مبتلا به دیسک کمر و کاهش درد آن‌ها بسیار موثر است.
- تمرین درمانی: تمرین درمانی از جمله متداول‌ترین تکنیک‌های درمان بیرون زدگی دیسک کمر به شمار می‌رود. در این روش فیزیوتراپیست با استفاده از تجهیزات مناسب حرکات ورزشی خاصی را با بیمار تمرین میکند. همچنین تراپیست حرکات ورزشی خاصی را متناسب با شرایط بدنی بیمار به او آموزش می‌دهد. انجام این حرکات موجب بهبود بیرون زدگی دیسک کمر خواهد شد.
سخن آخر
درمان دیسک کمر با فیزیوتراپی به روش صحیح و توسط افراد متخصص اهمیت زیادی دارد. چه بسا در صورتی که تکنیک‌های فیزیوتراپی دیسک کمر به شکل نادرست و توسط افراد بی تجربه به کار گرفته شوند مشکل بیرون زدگی دیسک کمر بیمار را تشدید کنند. به همین دلیل توصیه ما به شهروندان عزیز استفاده از خدمات فیزیوتراپی مرکز آرنیکا است. این مرکز با بهره‌مندی از پیشرفته‌ترین تجهیزات فیزیوتراپی و کادری مجرب آماده خدمت رسانی به متقاضیان می‌باشد.
سوالات متداول
- مزیت درمان دیسک کمر نسبت به روش‌های تهاجمی مانند عمل جراحی چیست؟
روش‌های درمانی تهاجمی دیسک کمر مانند جراحی عوارض زیادی دارند در حالی که فیزیوتراپی چنین عوارضی نداشته و نیازی به گذراندن دوره نقاهت نخواهد داشت.
- مهم‌ترین علل ایجاد دیسک کمر کدامند؟
کهولت سن، ژنتیک و سبک زندگی مهم‌ترین عوامل بیرون زدگی دیسک کمر به شمار می‌روند.
- نقش فیزیوتراپی در درمان دیسک کمر چیست؟
افزایش دامنه حرکتی بیمار، کاهش درد و افزایش انعطاف پذیری بدن مهم‌ترین مزایای درمان دیسک کمر با فیزیوتراپی است.
- تکنیک‌های متداول درمان دیسک کمر با فیزیوتراپی کدامند؟
ماساژ درمانی، درمان‌های دستی، سوزن خشک، لیزردرمانی و تمرین درمانی مهم‌ترین تکنیک‌های فیزیوتراپی درمان دیسک کمر به شمار می‌روند.
بدون دیدگاه