روش‌ها و تجهیزات فیزیوتراپی برای درمان بیماری‌ها و مشکلات جسمی در طول دهه اخیر تنوع و گسترش زیادی پیدا کرده‌اند. استفاده از دستگاه مگنت یا به اصطلاح مگنت درمانی یکی از جدیدترین این روش‌هاست. تکنیک‌های فیزیوتراپی مانند مگنت تراپی به دلیل غیرتهاجمی بودن و نداشتن درد و عوارض جدی، در میان پزشکان و بیماران طرفداران زیادی دارند. در این مقاله درباره کاربرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان صحبت خواهیم نمود.
پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان به شرایطی گفته می‌شود که استخوان‌ها در بدن ضعیف شده و احتمال شکستگی آن‌ها افزایش پیدا می‌کند. این بیماری در طی چندین سال و به کندی ایجاد می‌شود. اغلب اوقات پوکی استخوان در افراد تنها زمانی تشخیص داده می‌شود که زمین خوردن یا ضربه ناگهانی باعث شکستن استخوان شود. شایع‌ترین آسیب‌ها در افراد مبتلا به پوکی استخوان عبارتند از:
- شکستگی در ناحیه مچ دست و پا
- شکستن استخوان‌های باسن
- شکستگی مهره‌های ستون فقرات
ضعف استخوان‌ها در بدن افراد مبتلا به پوکی استخوان بسیار زیاد است. تا حدی که گاهی اوقات سرفه یا عطسه نیز می‌تواند باعث شکستگی دنده یا ترک جزئی در یکی از مهره های ستون فقرات شود. پوکی استخوان معمولاً تا زمانی که استخوان‌ها شکسته نشوند دردناک نیست. شکستگی استخوان اغلب اولین علامت پوکی استخوان است و بیمار باید روند فیزیوتراپی پس از شکستگی استخوان را طی کند.
دیگر علامت این بیماری خمیدگی ستون فقرات در افراد مسن است. خمیدگی رو به جلوی ستون فقرات زمانی اتفاق میافتد که استخوان‌های ستون فقرات ضعیف شده و تحمل وزن بدن برای آن‌ها دشوار باشد. برای کنترل و درمان پوکی استخوان روش‌های متفاوتی وجود دارد. کاربرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان یکی از این روش‌هاست.
علل ابتلا به پوکی استخوان
بافت استخوان در بدن مانند سایر بافت‌ها، در طول حیات انسان به طول مداوم با سلول‌ها و بافت‌های جدید جایگزین می‌شود. در بدن افراد ابتلا به پوکی استخوان، ساختارهای استخوانی ضعیف شده و سلول‌های استخوانی جایگزین به مقدار کافی تولید نمی‌شوند. عواملی که منجر به ابتلا به پوکی استخوان می‌شوند عبارتند از:
- افزایش سن
- یائسگی در خانم‌ها
- ابتلا به برخی از بیماری‌ها مانند بیماری بیماری التهاب روده و بیماری‌های روده
- مصرف برخی داروها مانند داروهای استروئیدی
دارو درمانی و فیزیوتراپی رایج‌ترین درمان‌ها برای پوکی استخوان به شمار می‌روند. کاربرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان یکی از بهترین تکنیک‌های فیزیوتراپی در درمان پوکی استخوان است. همانطور که گفته شد افزایش سن ریسک ابتلا به پوکی استخوان را تا حد زیادی افزایش داده و کیفیت زندگی سالمندان را کاهش می‌دهد. فیزیوتراپی سالمندان می‌تواند برای کمک به حل این مشکل بسیار مفید و موثر باشد.
مگنت تراپی چیست؟
مگنت تراپی یا مغناطیس درمانی یکی از روش‌های فیزیوتراپی است که طی آن بدن در معرض میدان مغناطیسی با فرکانس پایین قرار می‌گیرد. در مگنت تراپی از آهنرباها برای کاهش درد و درمان بیماری‌ها استفاده می‌شود. مگنت درمانی در درمان و بهبود بسیاری از بیماری‌ها موثر است. کاربرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان یکی از رایج‌ترین کاربردهای این روش درمانی است. برای مگنت درمانی روش‌های گوناگونی وجود دارد:
- درمان میدان مغناطیسی ایستا: در این روش، بیمار به نوعی آهنربا را روی پوست خود لمس می‌کند. ممکن است از یک دستبند مغناطیسی یا دیگر جواهرات مغناطیسی استفاده شود. یا ممکن است آهنربا به وسیله بانداژی به بدن متصل شود. همچنین ممکن است از آهنربا به عنوان کفی کفش نیز استفاده شود.
- مغناطیسی درمانی با بار الکتریکی (الکترومغناطیس درمانی): آهنرباهایی که در این روش استفاده می‌شوند دارای بار الکتریکی هستند. درمان با الکترومغناطیسی معمولاً از طریق پالس الکتریکی انجام می‌شود.
- مغناطیس درمانی با طب سوزنی: آهنرباها روی همان بخش‌هایی از پوست بیمار فرو می‌روند که یک متخصص طب سوزنی تشخیص می‌دهد.
مگنت درمانی چگونه عمل می‌کند؟
سلول‌ها و سیستم های کلوئیدی بدن حاوی یون‌هایی هستند که می‌توانند تحت تأثیر نیروهای مغناطیسی قرار گیرند. هنگامی که بافت‌های مختلف بدن در معرض میدان‌های مغناطیسی قرار می گیرند، جریان الکتریکی ضعیفی به آن‌ها القا می‌شود و تمام سلول‌هایی را که در معرض آن هستند را فعال می‌کند.
در نتیجه بیماری، پتانسیل سطحی سلول‌های بیمار در مقایسه با سلول‌های سالم متفاوت است. مگنت تراپی منجر به افزایش فعالیت سلول، افزایش بیشتر پتانسیل غشایی آن و در نهایت متجر به تعادل سلول‌ها می‌شود. کاربرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان نیز به همین علت است.
کاربرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان
مطالعات زیادی درباره کاربرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان انجام شده است. برای مثال در یکی از معتبرترین این تحقیقات اثرات میدان مغناطیسی متناوب بر تراکم استخوان مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه، 20 زن مبتلا به پوکی استخوان شناسایی شدند و به مدت 12 هفته، تحت درمان با دستگاه مگنت قرار گرفتند. تراکم استخوان در این افراد پس از طی دوره درمانی به طرز چشمگیری افزایش یافت. همچنین در این مطالعه ثابت شد که اثرات درمانی مغناطیس درمانی دائمی هستند.
\به طور کلی ادبیات علمی و شواهد بالینی اعتبار مغناطیس درمانی را به عنوان ابزاری برای تحریک روند بهبود شکستگی‌های استخوان و در درمان پوکی استخوان ثابت می‌کنند. انجام ۱۵ تا ۲۰ جلسه مگنت تراپی تاثیرات چشمگیری در درمان پوکی استخوان خواهد داشت. اغلب مگنت تراپی در کنار سایر تکنیک‌های فیزیوتراپی و دارو درمانی به بیماران توصیه می‌شود.
نحوه عملکرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان
کاربرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان موثر است زیرا مگنت تراپی می تواند 3 مکانیسم بیولوژیکی را تحریک کند:
- مکانیسم سلولی (اثر بر روی غشای سلولی):
مغناطیس درمانی با قطبش مجدد ساختارهای سلولی به درمان پوکی استخوان کمک می‌کند.
- مکانیسم بینابینی و بافتی:دستگاه مگنت با عمل بر روی مولکول‌های پروتئین موجود در بافت همبند باعث افزایش تخلخل استخوان‌ها می‌شود. به طور خاص، مغناطیس درمانی روی پروتئین‌های موجود در کلاژن تأثیر می‌گذارد. دستگاه مگنت می‌تواند هموگلوبین را در سلول‌ها فعال کند که به دلیل ماهیت فرومغناطیسی آن، توسط میدان‌های مغناطیسی جذب می‌شود و اجازه اکسیژن رسانی بیشتر به بافت‌ها را می‌دهد.
- مکانیسم مماسی (عمل روی بافت استخوانی): امواج الکترومغناطیسی مورد استفاده در مغناطیس درمانی امواج غیر یونیزه کننده با فرکانس و شدت کم هستند که مستقیماً توسط اندام‌ها و بافت‌های بیولوژیکی جذب نمی شوند، اما تأثیر بیوفیزیکی بر آن‌ها دارند.
اثرات مگنت درمانی بر بدن
- مگنت درمانی با بهبود نفوذپذیری غشای سلولی، متابولیسم سلولی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به بهبود شکستگی‌های استخوان و همچنین زخم‌های باز پوست کمک می‌کند. میدان مغناطیسی انتقال احساسات دردناک از انتهای عصب به سیستم عصبی مرکزی را کاهش می‌دهد و منجر به کاهش درد می‌شود. (به عنوان یک مسکن عمل می‌کند).
- گردش خون در تسریع می‌کند.
- میزان فشار بر اسکلتی عضلانی را کاهش می‌دهد.
- سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند (اثر بازسازی و سم زدایی).
همانطور که گفته شد، افراد مبتلا به پوکی استخوان بیشتر از سایر افراد در معرض شکستگی استخوان قرار دارند. یک کاربرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان، درمان و بهبود انواع شکستگی‌هاست. مگنت درمانی منجر به کاهش درد در ناحیه دچار شکستگی شده و روند بهبودی را تسریع می‌نماید. این روش درمانی مکمل سبب تشکیل استخوان جدید در کوتاه‌ترین زمان ممکن می‌شود. از این رو از مگنت درمانی برای درمان شکستگی‌هایی که دیر جوش می‌خورند استفاده می‌شود.
معایب کاربرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان
می‌توان گفت تاکنون هیچ گونه شواهدی مبنی بر معایب این روش درمانی گزارش نشده است. کاربرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان اعتیادآور نیست و عوارض جانبی شناخته شده‌ای ندارد. بیمار در طول درمان هیچ احساس منفی اعم از درد و سوزش را تجربه نمی‌کند. در مگنت تراپی پالس‌های میدان مغناطیسی به طور یکنواخت در بافت بدن نفوذ می‌کند، بنابراین بیمار نیازی به درآوردن لباس ندارد. مغناطیس درمانی توسط یک پزشک یا فیزیوتراپیست به صورت فردی تجویز می‌شود.
سخن آخر
ابتلا به پوکی استخوان تاثیرات منفی زیادی بر کیفیت زندگی افراد می‌گذارد. به همین دلیل پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان با تغذیه صحیح و زندگی سالم ضروری است. همچنین در صورت ابتلا به پوکی استخوان پیگیری درمان، مصرف دارو طبق دستور پزشک و تکمیل جلسات کاربرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان ضرورت دارد. کلینیک فیزیوتراپی آرنیکا که از بهترین کلینیک های فیزیوترای در اهواز است، ارائه دهنده انواع خدمات فیزیوتراپی به شهروندان گرامی می‌باشد.
سوالات متداول
- پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان شرایط جسمی است که در آن ضعف شدید و تخلخل پایین استخوان‌ها اتفاق میافتد.
- علل ابتلا به پوکی استخوان کدامند؟
افزایش سن، یائسگی، مصرف برخی از داروها و و ابتلا به برخی از بیماری‌ها مهم‌ترین علل ابتلا به پوکی استخوان هستند.
- مگنت درمانی چیست؟
مگنت درمانی یکی از تکنیک‌های فیزیوتراپی است. در این روش نواحی خاصی از بدن با اهداف درمانی در معرض میدان مغناطیسی با فرکانس پایین قرار می‌گیرند.
- معایب کاربرد دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان کدامند؟
استفاده از دستگاه مگنت در درمان پوکی استخوان کاملا بدون درد و عارضه است و تاکنون معایبی برای آن یافت نشده است.
بدون دیدگاه