درمان و فیزیوتراپی اختلال داخلی زانو

تعریف اختلال داخلی زانو

اختلال داخلی زانو (Internal derangement of the knee) یا IDK، شامل بیماری های مزمنی است که عملکرد طبیعی مفصل زانو را مختل می کند. اختلالات داخلی زانو، با گذشت زمان، سبب علائم و نشانه های مداوم و متناوب مثل درد، بی ثباتی، تحرک غیرطبیعی یا محدودیت دامنه حرکتی در زانو می شود. بسیاری از مواردی که می تواند باعث بروز مشکلات داخلی زانو شود، شامل آسیب به منیسک، آسیب های رباط صلیبی، آسیب به کشکک زانو و آسیب به استخوان ها یا غضروف های مفصل زانو است.

زانو یک عضو اساسی، در بدن افراد است که به دلایل زیادی ممکن است، با اختلال مواجه شده و فرد را دچار درد زانو کند. اولین و مهمترین دلیل اساسی مواجه شدن با اختلال داخلی زانو می تواند این باشد که زانو، متحمل وزن بدن است و در دنیای امروز که بیشتر افراد با اضافه وزن روبرو هستند، زانو فشار زیادی را تحمل می کند. بنابراین می توان گفت که انواع اختلالات داخلی زانو در افراد شایع است.

مفصل زانو، شامل دو ساختار اصلی غضروفی به نام غضروف مفصلی و مینیسک است. غضروف مفصلی انتهای استخوان ساق پا (درشت نی)، استخوان ران و کشکک را در تماس با مفصل می پوشاند. مینیسک ها نیز در تأمین ثبات مفصل، جذب ضربه و روان بودن تحرکات زانو، نقش حیاتی دارند. آسیب به مینیسک یکی از رایج ترین صدمات وارده به زانو است که به طور کلی در اثر کشش، فشرده سازی، فشار های که بر اثر چرخش به زانو وارد می شود و یا ترکیبی از هر سه ایجاد می شود.

به عنوان مورد بعد برای اختلالات داخلی زانو، رباط ها برای اطمینان از عملکرد طبیعی زانو بسیار مهم هستند. آسیب به رباط ها، منجر به اختلال و ناتوانی قابل توجهی می شود. رباط صلیبی قدامی(ACL)  حیاتی ترین رباط است که مثل آسیب به منیسک، ممکن است درگیر آسیب دیدگی شود. برخی دیگر از آسیب های داخل مفصلی زانو و اختلالات بافت نرم در ناحیه زانو شامل موارد زیر است:

• آرتروز زانو
• نرمی کشکک
• آسیب به سایر رباط ها
• سندرم پاتلو فمورال
• بی ثباتی مفصل زانو
• کیست بیکر
• ترشح نکروز
• سندرم پلیکا
• دررفتگی کشکک زانو
• بورسیت سوپراپاتلار

انواع آسیب هایی که باعث اختلال داخلی زانو می شود، می تواند شامل آسیب مستقیم مانند وارد شدن ضربه، آسیب نفوذی مانند برخورد گلوله و آسیب در اثر پیچ خوردن که شامل کشش یا کشیدگی بیش از حد زانو است، باشد. همچنین ترومای مفصلی تجمعی که در اثر استفاده بیش از حد از عضو آسیب دیده، ایجاد می شود، نیز نوع دیگری از آسیب دیدگی است. این نوع آسیب ممکن است منجر به پارگی منیسک، استئوکندریت دیسکانس و آسیب دیدگی رباط شود.

دلایل اختلالات داخلی زانو

اختلالات داخلی زانو، حرکت طبیعی مفاصل زانو و تحرک آن را با مشکل مواجه می کند. در این نوع اختلالات، قطعه ای از بافت نرم که به طور ناگهانی بین سطوح مفصلی قرار می گیرد، می تواند علت اصلی IDK باشد که منجر به قفل شدن زانو می شود. بیشترین علت قفل شدن زانو نیز می تواند به دام افتادن منیسک باشد. همچنین بسیاری از آسیب دیدگی های ناگهانی مانند ضربه به زانو یا پیچ خوردن زانو و بسیاری از آسیب های تدریجی ناشی از فشارهای مکرر روی زانو، می تواند باعث IDK شود. در اختلال داخلی زانو، اغلب مشخص نیست که ناتوانی به چه دلیلی است؛ اما فشارهای ناگهانی و مکرر وارد شده به زانو در این مورد تاثیر گذار است که عبارتند از:

• بالا رفتن از پله ها
• خم شدن یا چمباتمه زدن
• بار سنگین بلند کردن
• تحمل وزن زیاد
• فعالیت ورزشی زیاد
• ضربه مکرر به زانو
• فعل و انفعالات پیچیده زانو همراه با بی ثباتی زانو
• انقباضات عضلانی قوی
• دستکاری زانو با عملکرد هایی مثل کشیدن پا و وارد آوردن فشار به قصد ترمیم زانو

علائم مشکل داخلی زانو و تشخیص آن

وقتی فردی دچار یکی از مشکلات داخلی زانو می شود، هم کشش دهنده ها و هم خم کننده های زانوی او از کار افتاده اند. بنابراین، قفل شدن مکرر زانو همراه با درد و تورم، در نتیجه واکنش عضلات همسترینگ و عضلات چهارسر ران به هنگام تحمل وزن، یکی از علائم مشترک و رایج همه اختلالات داخلی زانو است. البته علائم دیگری نیز مشخص کننده این نوع اختلالات است که در زیر به آنها اشاره می کنیم:

• کاهش ناگهانی حرکت و از دست دادن ناگهانی عملکرد زانو
• شکایت ذهنی فرد از چیزی که در زانو حرکت می کند.
• بی ثباتی رباط ها
• ساختار و مکانیک تغییر یافته زانو
• عدم توانایی فرد در کنترل عضلات پا

در نهایت در صورت مشاهده درد یا سفتی زانو که بعد از یکی دو روز برطرف نشده است، مراجعه به پزشک ضروری است. پزشک برای فهمیدن اینکه چه چیزی باعث درد شده است، با پرسش از بیمار در مورد هرگونه آسیب دیدگی یا علائمی که اخیرا داشته، شروع می کند. بسته به نتایج معاینه، ممکن است بیمار به اسکن MRI نیاز داشته باشد تا پزشک یک تصویر از بافت نرم داخل زانوی بیمار ببیند. اسکن  MRI به پزشک کمک می کند تا به کمک علائم و بررسی آسیب های وارده به استخوان، تشخیص درست دهد.

درمان اختلال داخلی زانو

درمان اختلالات داخلی زانو در مراحل اولیه بیماری شامل داروهای توصیه شده توسط پزشک است؛ اما می تواند محدود به آنها نباشد. بی حرکتی مفصل و اندام با استفاده از آتل یا سایر ابزار های مشابه، تزریق کورتیکواستروئیدها یا بی حسی های موضعی به مفصل، آسپیراسیون مفصل و در نهایت جراحی مفصل از جمله مراحل درمان اختلالات داخلی زانو هستند. بعد از شروع درمان، در اکثر موارد، از بین رفتن علائم اختلالات داخلی زانو، طی چند روز آشکار خواهد شد؛ اما درد طی دوره درمان تقریباً همیشه وجود دارد. تورم نیز ممکن است مشخص باشد.

گزینه های دیگری نیز برای درمان اختلالات داخلی زانو وجود دارد که به دلیل اصلی اختلال و سلامت کلی بیمار بستگی دارد. درمان همچنین به سطح فعالیت روزانه بستگی دارد؛ به عنوان مثال، ورزشکار حتما عمل جراحی را انتخاب می کند تا زانو توانایی تحمل فشار مداوم را داشته باشد. البته اختلالات داخلی زانو همیشه به جراحی نیاز ندارد. برای آسیب های جزئی همیشه درمان های محافظه کارانه جواب می دهد. همچنین ممکن است پزشک استفاده از بریس زانو را پیشنهاد کند.

فیزیوتراپی نیز می تواند به تقویت عضلات اطراف زانو برای بهبود انعطاف پذیری و دامنه حرکت کمک کند. در بیشتر موارد حتی پس از هر نوع عمل زانو، پزشک برای بازسازی عضلات و بهبود قدرت، یک برنامه درمانی فیزیوتراپی را توصیه می کند.

فیزیوتراپی آسیب داخلی زانو

بیماری که برای درمان اختلالات داخلی زانو به فیزیوتراپی مراجعه می کند، برای اطمینان از تشخیص صحیح و مدیریت صحیح، توسط فیزیوتراپیست معاینه می شود. طی این ویزیت، فیزیوتراپیست با طرح چند پرسش، اطلاعاتی راجع به تاریخچه مشکل، عوامل تشدید کننده و تسکین دهنده و سابقه پزشکی که ممکن است در بروز مشکل، نقش داشته باشد، جمع آوری می کند. این معاینه ممکن است شامل چندین بخش باشد از جمله:

• ارزیابی راه رفتن
• معاینه فیزیکی ناحیه آسیب دیده
• بررسی دامنه حرکتی
• بررسی قدرت عضلانی
• ارزیابی تعادل
• بررسی تورم بعد از آسیب دیدگی
• انجام آزمایشات ویژه

پس از انجام معاینه، فیزیوتراپیست برای شروع درمان صحیح و فیزیوتراپی اختلال داخلی زانو، یک برنامه تمرینی فیزیوتراپی طراحی می کند. برای بیمار بسیار مهم است که در این برنامه فعال باشد و تمام تمرینات ناحیه آسیب دیده را به دقت انجام دهد. ممکن است از بیمار خواسته شود در خانه نیز تمرین کند. ورزش ابزار اصلی در فیزیوتراپی اختلال داخلی زانو است. تمرینات و روش هایی که کمک می کند تا این اختلالات، درمان شود، شامل موارد زیر است:

• تمرینات بالابرنده
• چهار قوس کوتاه
• ورزش هایی برای تقویت باسن و عضلات لگن که به کنترل وضعیت زانو کمک می کند.
• کشش اندام تحتانی
• تمرینات تعادل
• ماساژ بافت نرم یا تحرک مفصل زانو
• تحریک الکتریکی
• سونوگرافی
• گرما درمانی
• سرما درمانی

البته ثابت نشده است که درمان های غیرفعال مانند سونوگرافی برای درمان اختلالات داخلی زانو، موثر باشد؛ به همین دلیل تمرکز فیزیوتراپیست روی بازگرداندن تحرک عملکردی به واسطه تمرینات ورزشی است. بنابراین بهتر است بیمار نیز با همکاری فیزیوتراپیست و متحرک و محکم نگه داشتن مفصل زانو، اختلالات داخلی زانوی خود را برطرف کرده و همچنین تحرک خود را حفظ کند.

خدمات کلینیک آرنیکا جهت فیزیوتراپی اختلال داخلی زانو

کلینیک آرنیکا جهت فیزیوتراپی اختلال داخلی زانو، خدمات ویژه و تکنیک های مختلفی را جهت درمان ارائه می دهد. این مرکز همچنین به عنوان یک مرکز فیزیوتراپی خوب در اهواز، طرف قرارداد با بیمه خدمات درمانی برای انواع خدمات فیزیوتراپی می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد فیزیوتراپی اختلال داخلی زانو به آدرس اینترنتی مرکز فیزیوتراپی آرنیکا مراجعه کنید.