اسکولیوز و روش های درمان آن

اسکولیوز

اسکولیوز به انحنای جانبی ستون فقرات که اغلب در کودکان و نوجوانان تشخیص داده می­شود، می­گویند. در اکثر موارد، اسکولیوز خفیف است، اما با رشد کودک در برخی موارد شدید می­شود. انحنای غیرطبیعی در ستون فقرات، مقدار فضای قفسه سینه را کاهش می­دهد. این مساله می­تواند عملکرد صحیح ریه ها را دشوار کرده و حتی مشکلات تنفسی را به دنبال داشته باشد. با اینکه اسکولیوز در افراد مبتلا به بیماری فلج مغزی و دیستروفی عضلانی رخ می­دهد، علت اکثر اسکولیوزهای دوران کودکی که به این دو عارضه مبتلا نیستند، نا­شناخته است.

علائم اسکولیوز

علائم اسکولیوز شامل موارد زیر است:

• در یک راستا نبودن شانه ها
• برجسته به نظر رسیدن یک شانه نسبت به دیگری
• قرار گرفتن مهره های کمر به صورت ناهموار
• قرار یک لگن بالاتر از دیگری
• رو به جلو بودن یک طرف قفسه سینه
• برجستگی یک طرف پشت هنگام خم شدن به جلو
• غیر طبیعی بودن بازو و دست
• بیرون زدن بیشتر دنده یا ماهیچه در یک سوی بدن

دلایل بروز اسکولیوز

بسیاری از دلایل بروز اسکولیوز ناشناخته است، اما از جمله مواردی که می­توان از آن به عنوان دلایل بروز اسکولیوز نام برد، سابقه خانوادگی و ژنتیک است. اگرچه به نظر می‌رسد در بسیاری موارد، کودک اولین فرد در خانواده است که به اسکولیوز مبتلا شده است، ممکن است این بیماری ناشی از اختلال در ژن­ها­ باشد. علاوه بر این، اسکولیوز ممکن است به دلیل شرایط عصبی عضلانی مانند فلج مغزی یا دیستروفی عضلانی، نقایص مادرزادی، جراحی قفسه سینه، آسیب دیدگی یا عفونت ستون فقرات و بی نظمی نخاعی باشد.

عوارض بروز اسکولیوز

با اینکه، اکثر افراد مبتلا به اسکولیوز، مبتلا به شکل خفیف این اختلال هستند، ولی اسکولیوز خفیف نیز ممکن است عوارضی از جمله مشکلات تنفسی، کمردرد مزمن و مشکلاتی در ظاهر بیمار ایجاد کند.

تشخیص اسکولیوز

پزشک متخصص برای تشخیص اسکولیوز، ابتدا معایناتی برای بررسی ضعف عضلانی، بی حسی، واکنش­های غیر ارادی کمر و ستون فقرات انجام می­دهد. همچنین برای بررسی بیشتر تست­های تصویربرداری را توصیه می­کند. اشعه ایکس می­تواند وجود انحنا در ستون فقرات را نشان دهد. قرار گرفتن مکرر در معرض اشعه ایکس در طول سال ها یک نگرانی بزرگ برای این بیماران است که برای کاهش این خطر، سونوگرافی پیشنهاد می­شود. سونوگرافی در نشان دادن انحنای ستون فقرات دقت کمتری دارد ولی در برخی موارد کافی است. علاوه بر این، اگر پزشک مشکوک به بروز بیماری زمینه ای شود، MRI را توصیه می­کند.

درمان اسکولیوز

درمان اسکولیوز، بسته به انحنای ستون فقرات متفاوت است. کودکانی که انحنای بسیار خفیفی دارند؛ معمولاً به هیچ درمانی نیاز ندارند. اما پزشک با معاینات منظم، پیشرفت اسکولیوز را تحت نظر قرار می­دهد. اگر انحنای ستون فقرات کودک، متوسط ​​یا بزرگ باشد، ممکن است به انواع بریس یا جراحی نیاز باشد. یکی از عواملی که برای درمان اسکولیوز باید در نظر گرفته شود، می­تواند سن رشد باشد. به این دلیل که علائم و نشانه های اسکولیوز معمولا در کودکی شروع می­شود و اگر رشد استخوان های کودک متوقف شده باشد، خطر پیشرفت اسکولیوز کم است.

روش بریس‌، تأثیر زیادی در کودکانی که استخوان­های در حال رشد دارند، می­گذارد. اندازه انحنای ستون فقرات هم یک مورد مهم برای در نظر گرفتن درمان اسکولیوز است؛ چرا که انحنای بزرگتر به مرور زمان بدتر می شوند و ممکن است احتیاج به روش درمان دیگری باشد. با اینکه اسکولیوز خفیف هم دختران و هم پسران را تقریباً با سرعت یکسانی مبتلا می­کند، ولی دختران در معرض خطر بسیار بالاتری برای پیشرفت اسکولیوز هستند. بنابراین در نظر گرفتن جنسیت نیز برای شیوه درمان، اهمیت ویژه­ای دارد.

درمان اسکولیوز به روش­های غیر جراحی

افراد مبتلا به اسکولیوز خفیف هیچ محدودیتی در انجام فعالیت ندارند، بنابراین می­توان گفت شرکت در فعالیت­های ورزشی به بهبود سلامت کمک می­کند. در بیماران مبتلا به اسکولیوز متوسط ​که استخوان­ها هنوز در حال رشد هستند، پزشک انواع مختلف بریس را توصیه می­کند. استفاده از بریس، باعث درمان اسکولیوز یا معکوس شدن روند رشد انحنا نمی شود، بلکه از بدتر شدن انحنا جلوگیری می­کند. علاوه بر بریس، کایروپراکتیک تراپی، الکتروتراپی، فیزیوتراپی و مکمل­های غذایی نیز از بدتر شدن انحنا جلوگیری می­کنند.

درمان اسکولیوز با جراحی

در برخی از کودکان، ممکن است با بریس بتوان از بدتر شدن انحنا جلوگیری کرد. اما برخی دیگر ممکن است برای صاف کردن انحناهای جدی، به جراحی نیاز داشته باشند. اسکولیوز شدید با گذشت زمان پیشرفت می‌کند، بنابراین پزشک درمان اسکولیوز با جراحی را برای کمک به صاف کردن انحنا و جلوگیری از بدتر شدن آن پیشنهاد می­دهد. جراحی با روش­های مختلف شامل فیوژن، ایمپلنت و اتصال بین مهره­های ستون فقرات انجام می­شود.

• در روش فیوژن یا همجوشی ستون فقرات، جراح دو یا چند مهره از ستون فقرات را به یکدیگر متصل می‌کند تا این مهره­ها به طور مستقل قادر به حرکت نباشند. در ادامه، پروتز­هایی شبیه بافت دیسک ما بین مهره ها قرار می گیرد. میله‌ فلزی، قلاب‌، پیچ‌ و سیم‌، این جراحی را تثبیت و در دراز مدت باعث ترکیب استخوان قدیمی با پروتز می‌شود.
• روش ایمپلنت، شامل اتصال دو میله خاص در امتداد ستون فقرات می­شود. میله ها هر 3 تا 6 ماه با جراحی یا در کلینیک، نسبت به رشد کودک تنظیم می­شوند.
• در روش اتصال بین مهره ها، از طریق برش های کوچک، پیچ­هایی در امتداد لبه بیرونی ستون فقرات قرار می­گیرد. در ادامه یک سیم محکم و انعطاف پذیر از ما بین پیچ ها عبور کرده و با کشش این سیم، ستون فقرات صاف می­شود. در این روش، همانطور که کودک در حال رشد است، ستون فقرات در معمول ترین حالت شروع به رشد می­کند.

از جمله عوارض جراحی ستون فقرات، خونریزی، عفونت و آسیب عصبی است.

درمان اسکولیوز با فیزیوتراپی

برای درمان اسکولیوز با فیزیوتراپی، اولین جلسه شامل ارزیابی اولیه خواهد بود. در طول این جلسه، فیزیوتراپیست در مورد علائم درد، سابقه خانوادگی و پزشکی، سوالاتی می­پرسد. همچنین فیزیوتراپیست، تصویر برداری ستون فقرات و بریس بیمار را مشاهده می­کند. پس از ارزیابی اولیه، فیزیوتراپیست به ارزیابی وضعیتی، دامنه حرکتی، قدرت، تعادل و عملکرد تنفسی بیمار می­پردازد. پس از این مراحل، هدف گذاری و درمان اسکولیوز با فیزیوتراپی شروع می­شود.

درمان اسکولیوز با فیزیوتراپی، علاوه بر قبل از انجام جراحی، بعد از انجام جراحی اسکولیوز نیز ضروری است. هدف از درمان اسکولیوز با فیزیوتراپی به ویژه پس از عمل جراحی، کنترل درد، بهبود وضعیت ستون فقرات، بهبود قدرت، دامنه حرکتی حداکثری و بهبود عملکرد تنفسی است. فیزیوتراپیست همچنین، یک برنامه ورزشی تمرینی در خانه را تحت عنوان فیزیوتراپی در منزل برای بیمار در نظر می­گیرد؛ چرا که ورزش باید بخشی از زندگی روزانه بیمار باشد. این برنامه تمرینی به بهبود تمرین­هایی که برای درمان اسکولیوز با فیزیوتراپی در کلینیک انجام می­شود، کمک می­کند.

ترموتراپی، کرایوتراپی، الکتروتراپی، نوار درمانی، ماساژ درمانی و… به انضمام تمرینات ورزشی از جمله خدمات فیزیوتراپی هستند که برای درمان بیماران مبتلا به اسکولیوز در کلینیک فیزیوتراپی آرنیکا مورد استفاده قرار می­گیرند. فیزیوتراپی آرنیکا در اهواز، می­تواند به رفع نگرانی های مربوط به اسکولیوز کمک کند. تیم آرنیکا با متخصصان ماهر، مراقبت­های پزشکی و انجام مشاوره، کیفیت زندگی بهتر برای بیماران مبتلا به اسکولیوز  را تضمین می­کند.

متخصصان این مرکز فیزیوتراپی در ابتدا یک تاریخچه پزشکی دقیق از بیمار گرفته و در مورد رشد اسکولیوز او سؤالاتی می­پرسند. سپس به بخش­های مرتبط برای درمان ارجاع می­دهند. طب فیزیکی و توانبخشی، مراقبت از ستون فقرات، مراقبت­های مغز و اعصاب و ارتوپدی از جمله بخش­های مرتبط با درمان اسکولیوز هستند که طبق یک برنامه ریزی جامع برای بیماران مدنظر قرار می­گیرد. برای کسب اطلاعات بیشتر به صفحه اصلی سایت کلینیک فیزیوتراپی آرنیکا مراجعه کنید.

سوالات متداول

1. اسکولیوز چیست؟

اسکولیوز به انحنای غیر طبیعی در ستون فقرات گفته می­شود که در کودکان و نوجوانان بروز می کند.

2. درمان اسکولیوز به چه صورت است؟

درمان اسکولیوز به روش های غیر جراحی شامل بریس، فیزیوتراپی و انجام تمرینات ورزشی و همچنین روش های جراحی شامل جراحی ایمپلنت، فیوژن و اتصال بین مهره­های ستون فقرات انجام می­شود.

3. علائم اسکولیوز چیست؟

تفاوت در ارتفاع شانه، عدم قرارگیری سر در مرکز بدن و تفاوت در ارتفاع یا موقعیت قرارگیری لگن

4. درمان­های غیر جراحی برای اسکولیوز چیست؟

درمان­های غیر جراحی اسکولیوز شامل بریس، کایروپراکتیک تراپی، الکتروتراپی عضلات ، فیزیوتراپی و مصرف مکمل­های غذایی متناسب با روند بیماری می­شود.

5. درمان جراحی اسکولیوز چگونه است؟

در صورتی که انحنای اسکولیوز شدید باشد و با روش های غیر جراحی،­­ درمان ممکن نباشد، پزشک جراحی اسکولیوز را توصیه می­کند. جراحی به روش­های مختلف شامل جراحی فیوژن، ایمپلنت و اتصال بین مهره­ای ستون فقرات انجام می­شود.

6. سریع ترین راه برای درمان اسکولیوز چیست؟

بریس، تقویت عضلات اطراف ستون فقرات و بهبود وضعیت کلی بدن بیمار برای زندگی پس از اسکولیوز سریع‌ترین راه برای درمان است.

7. آیا اسکولیوز به طور کامل قابل درمان است؟

واقع بینانه ترین رویکرد این است که اسکولیوز به طور کامل درمان نمی­شود، اما این امکان وجود دارد تا با اصلاح اسکولیوز کاری کرد که بیمار با کیفیت بهتری زندگی کند.

8. چه سنی برای جراحی اسکولیوز مناسب است؟

قبل از اتمام رشد

9. آیا می توان اسکولیوز را بعد از سنین بلوغ رفع کرد؟

بسته به میزان انحنا، پزشک می­تواند روش هایی برای کاهش فشار روی اعصاب ستون فقرات انجام دهد. در هر حال هیچ وقت برای درمان دیر نیست.

• آیا درمان اسکولیوز با فیزیوتراپی ممکن است؟

درمان اسکولیوز با فیزیوتراپی برای مدیریت انحنای بیش از حد ستون فقرات و عدم تعادل عضلانی انجام می­شود. عدم تعادل می تواند باعث خم شدن ستون فقرات شده و بر تحرک، عملکرد و وضعیت بدن تأثیر بگذارد. فیزیوتراپی به کاهش و بهبود درد نیز کمک می­کند.